Uit het onderzoek "Klimaat en Landbouw Noord Nederland" bleek dat de bodem wel eens een cruciale rol zou kunnen spelen bij het anticiperen op de gevolgen van de klimaatverandering. Tegelijkertijd werd duidelijk dat de bodem ook van groot belang is voor het toekomstig waterbeheer.

Samen met het Waterschap Noorderzijlvest heeft ECS - Earth Care Solutions het initiatief genomen om in het noordelijk zeekleigebied op grote schaal bodemstructuurverbetering te stimuleren. Het project is een samenwerking van de het waterschap Noorderzijlvest, de provincie Groningen, het agrarisch collectief Groningen West, de GrAJK en de vereniging Biowad.

ECS voert het project secretariaat.

Stand van zaken

De uitvoering van het programma Gouden Gronden ligt goed op schema:

  • De twee keer per jaar georganiseerde kennisbijeenkomsten mogen telkens op veel belangstellenden rekenen (zie ook de nieuwsrubriek).
  • Het oefenlab water heeft een succesvolle generale repetitie gehad en kan nu bij de uitvoeringsprojecten worden gebruikt.
  • Het project TRIJNTJE (ontwikkeling bodemkennis app) is inmiddels in uitvoering; de eerste demo wordt in januari 2019 verwacht.
  • De uitvoeringsprojecten Spaarbodem en Weide&Water (respectievelijk voor het zeekleigebied en het graslandgebied) zullen eind 2018 voor de DAW-regeling worden ingediend.
  • De door Gouden Gronden opgezette "Basiscursus Bodem voor Gevorderden" is opgenomen in de POP-3 aanvraag "Van bodemkennis naar bodemkunde".

 

Achtergronden programma Gouden Gronden

Bodem en bodembeheer kunnen in belangrijke mate bij dragen aan het voldoen aan de wateropgave. Bodems met een wat hoger organischestof percentage, een hoog gehalte aan wormen en een losse structuur zorgen er voor dat bij hevige buien veel minder water direct tot afvoer komt. Dit leidt niet alleen tot vermindering van de piekafvoeren in het watersysteem maar ook tot minder afspoeling van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. De hogere infiltratiecapaciteit leidt er toe dat meer water in de bodem kan infiltreren en zo een zoetwaterbuffer in de bodem kan opbouwen; door de lossere bodem zijn gewassen in staat dieper te wortelen en kunnen ze daardoor in droge perioden een grotere vochtvoorraad aanspreken. Een goede bodemstructuur leidt ook tot vitalere planten, die minder vatbaar zijn voor ziekten en plagen, waardoor er dus minder gewasbeschermingsmiddelen hoeven te worden toegepast.

Doel
Het project Gouden Gronden is enerzijds gericht op het verbeteren van het regionale hydrologische systeem door het grootschalig bevorderen van bodem(structuur) verbeterende maatregelen in de landbouw. De focus ligt op bestrijding van de verzilting, vermindering van emissies en  versterking van het watersysteem. En anderzijds op versterking van de bodem als primaire productiefactor in de grondgebonden landbouw en een duurzaam gebruik van de bodem ten behoeve van een optimale rentabiliteit van de agrarische sector.

Meer concreet richt het project zich er op dat:
•    De afhankelijkheid van de landbouw van de aanvoer van zoetwater wordt verminderd (onder andere door zoetwaterbuffering in de bodem en de teelt van meer zout tolerante of droogteresistente rassen of gewassen);
•    Wateroverlastsituaties zoveel mogelijk worden voorkomen (door waterbuffering in de bodem en vermindering van piekafvoeren, onder andere door vergroting van de infiltratiecapaciteit in de bodem);
•    Minder nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen tot uitspoeling komen, waardoor de waterkwaliteit in de watersystemen in het gebied verbetert (onder andere door verhoging van het organischestof gehalte, het vergroten van de infiltratiecapaciteit en het beperken van de hoeveelheden gebruikte middelen),
•    De landbouwkundige rentabiliteit wordt verhoogd (onder andere door een reductie van kosten van gewasbeschermingsmiddelen, en een betere resistentie tegen klimaatextremen als grote droogte en hitte en hevige neerslag);
•    De biodiversiteit van de bodem wordt vergroot, waardoor biodiversiteit ook boven de grond toeneemt waarvan landbouw en natuurwaarden kunnen profiteren van de ecosysteemdiensten (onder andere door af te zien van grondontsmetting en intensieve bodembewerking);

Het project Gouden Gronden is een kaderproject waarbinnen deelprojecten in onderlinge samenhang een plek kunnen vinden en kunnen bijdragen aan de hierboven beschreven doelen. Het project verbindt de deelprojecten, draagt zorg voor het uitwisselen van kennis en ervaringen en stimuleert nieuwe projecten en initiatieven. Het project fungeert als een platform waar alle initiatieven samen komen. De belangrijkste trefwoorden zijn: stimuleren, motiveren, verbinden en initiëren.

Het project Gouden Gronden biedt daartoe een netwerk, organiseert kennisbijeenkomsten, organiseert draagvlak en financiering voor de projecten, initieert projecten, voert verkennende onderzoeken uit en biedt deelprojecten een gemeenschappelijke noemer.

ECS Earth Care Solutions is naast initiatiefnemer en penvoerder bij het opstellen van het Plan van aanpak nu ook  verantwoordelijk voor het project secretariaat.

Ga terug

Opdrachtgever:
Waterschap Noorderzijlvest , Provincie Groningen

Uitvoering:
2015 en verder

In samenwerking met:

  • Het Collectief Groningen West (CGW)
  • Het Collectief Midden Groningen (CMG)
  • De Agrarische Natuurvereniging Wierde en Dijk
  • Groninger Agrarisch Jongeren Kontakt (GrAJK)
  • Vereniging Biowad

Rapporten:

 

Meer actuele informatie over het project kunt u vinden op de Website Gouden Gronden


Copyright ECS Earth Care Solutions | Contact | Realisatie: DJP Media Steenwijk